Cykoria sałatowa jest warzywem liściastym bardzo podobnym do sałaty, jednakże posiada o wiele więcej substancji odżywczych. Jedną z zalet cykorii jest jej odpornosć na chłód, co umozłiwia pędzenie jej w zimie. Uprawiając ją w tunelu foliowym, przez cały rok będziemy mieli dostęp do świeżych liści, które staną się doskonałym uzupełnieniem diety. Warzywo jest proste w uprawie, ma niewielkie wymagania, jest bardzo smaczne i zdrowe. Warto więc znaleźć na nie stanowisko w cieplarni.
W kolejnej części poradnika Krosagro “co uprawiać w tunelu foliowym” opowiemy, jak krok po kroku sadzić, pielęgnować i kiedy zbierać cykorię sałatową w szklarni foliowej.
Spis treści
Co to jest cykoria sałatowa?
Cykorię można spotkać w kilku wariantach, jednak dwa z nich najczęściej spotyka się w ogrodach oraz na działkach. Liściowy, charakteryzujący się zielonymi liśćmi w sezonie, a z pędzenia (bez światła) w jesieni i ziemi uzyskuje się bielone, ścisłe główki. Włoski, noszący nazwę radicchio, tworzy czerwone liście z białymi nerwami, które są zwinięte w zwartą główkę.
Podczas pierwszego roku wzrostu wytwarza rozetę liści oraz korzeń, który ma nawet do 30 cm długości. W drugim zawiązuje się pęd kwiatowy, który rozwija się przez około 60 dni, a następnie owocuje. W powstałym w ten sposób niełupku mieści się materiał siewny, gdzie w zaledwie 1 g znajduje się do 800 nasion.
Wymagania uprawowe cykorii sałatowej
- Stanowisko
Roślina ma niewielkie wymagania i dość dobrze znosi niskie temperatury. Choć przymrozki jej nie szkodzą, to utrzymująca się temperatura na poziomie -10°C może uszkodzić stożek wzrostu. Dlatego dobrze jest chronić roślinę, umieszczając cykorię w tunelu foliowym. Dzięki dodatkowej osłonie z mini tunelu foliowego umieszczonego pod pełnowymiarową konstrukcją cykorię można uprawiać całorocznie.
Optymalna temperatura do wegetacji oscyluje między 15°C a 20°C. Jeśli będzie wyższa, należy przewietrzyć cieplarnię. W tunelach jednowegetacyjnych wystarczy uchylić drzwi z jednej i drugie strony namiotu, natomiast w tunelach z wietrzeniem bocznym podnieść kurtyny, tak aby wewnątrz doszło do cyrkulacji powietrza.
- Gleba
Najlepszym podłożem będą gleby próchniczne, żyzne, o odczynie obojętnym a pH między 6.0 a 7.0. Cykoria źle się rozwija na glebach lekkich oraz ciężkich, jednak w przypadku gorszej jakości ziemi można wymieszać ją z kompostem i gliną.
Choć gleba powinna być żyzna, to nie należy jej wspomagać nawozem przed samym siewem.
- Sadzenie
Nasiona cykorii wysiewa się do gruntu w hobbystycznych tunelach foliowych lub w przypadku dużej produkcji w redlinach. Druga metoda stosowana jest w sezonowych tunelach foliowych, a sama cykoria jest wtedy przedplonem lub poplonem.
- Rozstaw
W uprawie polowej siew zaczyna się od połowy maja i kończy się do połowy czerwca, natomiast pod osłonami można go już zacząć na początku marca. Między rzędami zachowuje się odległość od 30 do 45 cm, a nasiona umieszcza się na głębokości 1,5 cm, punktowo co 10 cm.
- Zmianowanie
Prawidłowo zaplanowany płodozmian i uprawa współrzędna w tunelu foliowym to gwarancja wysokich obfitych plonów. Przykładem rośliny, która źle znosi monokulturę, jest właśnie cykoria. Nie należy jej umieszczać na stanowiskach, na których w poprzednim sezonie rosły rośliny korzeniowe, cebulowe, a zwłaszcza astrowate. Natomiast dobrym przedplonem jest kapusta, kalafior, fasola, groch, a także ziemniaki.
Podlewanie, nawożenie i pielęgnacja cykorii
Choć roślina dobrze radzi sobie i bez nawozów, to jednak dokarmiając ją, odwdzięczy się większym plonem. Wysokie wymagania względem wody sprawiają, że trzeba ją systematycznie nawadniać, szczególnie podczas rozwijania rozety, a także suszy. Tworząc delikatne liście, jest czuła na obecność roślin konkurujących, które mogą ją zagłuszyć. Choć chwastów w tunelu foliowym zwykle jest mniej, to warto je systematycznie usuwać.
Podczas nawożenia pogłównego trzeba zachować ostrożność. Cykoria jest podatna na kumulację azotanów, a więc używając nawozu wieloskładnikowego, szczególnie wystrzegamy się przekroczenia jego normy w glebie. O wiele lepiej i bardziej precyzyjne jest stosowanie nawozów jednoskładnikowych. Poprawne nawadnianie i nawożenie w cieplarni ma spory wpływ na skład chemiczny gleby, a co z tym idzie na jakość korzeni, które później będą pędzone. Ogrodnicy prowadzący rośliny ekologicznymi metodami mogą zastąpić nawozy mineralne naturalnymi (biohumus).
- Zbiór
Korzenie przeznaczone na pędzenie zbiera się po 5 lub 6 miesiącach od daty siewu, z reguły jest to późna jesień drugiej dekady października lub początek listopada. Bardzo ważne, aby przeprowadzić zbiory, kiedy roślina ma już mocno zabarwione liście, a co najważniejsze: przed mrozami. Korzenie wykopuje się z grządek lub redlinów za pomocą wideł o szeroko rozstawionych zębach. Podczas całego zabiegu należy uważać, aby nie uszkodzić ani nie połamać rośliny. W innym przypadku te zgniją i niestety nie będą nadawać się do pędzenia. Optymalne korzenie to takie, które osiągnęły średnicę między 3 a 6 cm przy długości od 16 do 20 cm.
Po samym zbiorze liście cykorii przygotowuje się do pędzenia. W tym celu przycina się je przy korzeniu na co najmniej 2 cm. Jeśli od samego korzenia odbiegają boczne odrosty, trzeba je usunąć.
Pędzenie cykorii sałatowej
Samo pędzenia można przeprowadzić w zimie. Stosuje się do tego doniczki lub skrzynie ogrodnicze wypełnione ziemią kompostową. Korzenie wkłada się pionowo, tak aby drobna część liścia wystawała ponad ziemię. Bardzo ważne jest, aby cały rozwój przebiegał w zaciemnionym pomieszczeniu, bez dostępu do światła. Mini tunel foliowy można pokryć nieprzepuszczającym światło materiałem. To istotne, gdyż roślina potrzebuje dodatniej temperatury do dalszego procesu wegetacji. Przez czas pędzenia należy pod osłoną utrzymywać temperaturę w granicach między 10°C a 20°C. Łącząc struktury takie jak cieplarnia i jej mniejszy odpowiednik, nawet podczas mroźnej zimy można wytworzyć takie warunki.
Po około miesiącu od rozpoczęcia pędzenia, główki wyrastające z korzeni powinny być gotowe do spożycia. Wtedy ścina się je bezpośrednio przy samej ziemi.
