W marcu wielu ogrodników wypatruje pierwszych oznaków wiosny. Kiedy tylko śnieg się roztopi, a ziemia lekko przeschnie, wiele osób rusza na nowo do ogródka przygotowywać się do nowego sezonu. Pielęgnację ogródka warto rozłożyć w czasie, gdyż sam siew roślin w uprawie plenerowej następuje po “zimnej Zośce” (po 15 maja). Natomiast właściciele tuneli foliowych w marcu zaczynają produkcję rozsady, zbierają mrozoodporne rośliny, sadzą nowalijki, a już niedługo zbiorą pierwszy plon w 2018 r.
Spis treści
Uprawa warzyw i owoców pod osłonami
W ogrzewanych (profesjonalne tunele foliowy) oraz nieogrzewanych (hobbystyczne cieplarnie) foliowcach przyspiesza zbiory nawet o 6 tygodni. Tunele ogrodowe, dzięki foliowej osłonie, chronią plon przed niskimi temperaturami, przymrozkami, silnym wiatrem, gradem, a także intensywnym deszczem. Dojrzewające wewnątrz namiotu rośliny mają sprzyjające warunki, dlatego rosną intensywniej i bardziej obficie plonują.
Warto wspomnieć, że niektóre z roślin trudno wyhodować w gruncie. Czasami jest to nawet niemożliwe. Warzywa i owoce, które charakteryzują się długim czasem wegetacji, zwłaszcza ciepłolubne, do poprawnego dojrzewania potrzebują wysokiej temperatury i komfortowych warunków. Jeśli nie zostaną zasadzone wystarczająco szybko, mogą nie mieć czasu na to, aby w pełni dojrzeć.
Tym razem w poradniku Krosagro o uprawach pod osłonami napiszemy, na co zwracać uwagę podczas naszego pierwszego sezonu w tunelu foliowym.
Wybór roślin do tunelu
Wybierając rośliny lub sadzonki do upraw pod osłonami, należy zwrócić uwagę, czy na pewno zostały przeznaczone do celów szklarniowych. Choć główne zasady ogrodnictwa, pozostają bez zmian, to jednak istnieje spora różnica między warunkami w cieplarni a w uprawie polowej. Wybiera się więc rośliny szybko rosnące i odporne na choroby grzybowe, najlepiej od certyfikowanych producentów. To, czy dany materiał siewny jest przeznaczony do hodowli w foliakach, z reguły jest napisane na odwrocie opakowania.
Uprawa współrzędna pod osłonami
Aby skutecznie uprawiać rośliny, należy odpowiednio zaplanować, które z gatunków zasadzimy obok innych. Nie wszystkie warzywa i krzewy owocowe lubią bliskie towarzystwo innych roślin, a czasami mogą nawet ze sobą konkurować. To z kolei prowadzi do mniejszych plonów oraz większej szansy na atak ze strony patogenów. Natomiast prawidłowe sadzenie poprawia zdrowie, wzrost, a także odporność na choroby i szkodniki.
Gleba i przygotowanie podłoża
To żaden sekret, że bogata w składniki pokarmowe i mineralne ziemia gwarantuje obfity plon. Warto jednak pamiętać, że to, co dla jednych roślin stanowi optymalną glebą, dla innych może być niesprzyjajacym podłożem do wzrostu. Wtedy rośliny rosną znacznie wolniej, mogą pominąć niektóre z etapów dojrzewania, a także wykształcić niesmaczną część jadalną. Dlatego warto zapoznać się z odczynem i pH ziemi, aby dopasować gatunki. Jeśli jednak ogrodnik zechciałby prowadzić kilka różnych roślin w jednej cieplarni, może zbudować skrzynie ogrodnicze, które wypełnia odmiennym podłożem.
Siewki i wschody
To, jakie warunki miała roślina w pierwszych etapach dojrzewania, wpłynie na plonowanie. W tunelu foliowym możemy wyznaczyć część grządki lub skrzynię ogrodniczą jako miejsce pod mini inspekt. Możemy go zbudować samemu lub zamówić u producenta jako dodatkowe uzupełnienie pełnowymiarowej cieplarni. Zwykle ma formę skrzyni lub małego foliaka, jest niewielką strukturą, która działa podobnie jak duży namiot, jednakże stosuje się ją zwykle jako dodatkową ochronę przed przymrozkami (w profesjonalnym tunelu sezonowym stanowi np. okrycie na truskawki) lub jako propagator (inspekt).
Jak wybrać tunel foliowy?
Moda dotyka każdego aspektu życia, nic więc dziwnego, że dotyczy również kuchni, a zwłaszcza warzyw i owoców. Co jakiś czas na nowo odzyskują popularność rośliny, które niegdyś były codzienną częścią diety naszych przodków. Obecnie, kiedy coraz więcej osób decyduje się na świadome odżywianie, poszukuje się nie tylko zdrowych produktów, ale i takich, które słyną z zaliczenia ich do grupy superfood. Zamiast decydować się na drogie i importowane rośliny, warto rozglądnąć za krajowymi.
Lista zdrowych warzyw, które niegdyś były popularne, jest bardzo długa. Dzisiaj można je spotkać bardzo rzadko, a to wielka szkoda, gdyż wykazują działanie prozdrowotne oraz posiadają sporo walorów smakowych. Jako że coraz więcej osób decyduje na prowadzenie własnego warzywnika, warto zainteresować się niektórymi z nich.
Rabarbar pod osłonami
Ta roślina wieloletnia jest w stanie rozwijać się nawet przez 15 lat, o ile dobrze o nią zadbamy. Niegdyś pito kompot z rabarbaru, a ciasto z tej rośliny często bywało przysmakiem domowników. Jest łatwy w uprawie, a już z jednej sadzonki można go zebrać całkiem sporo. Należy jednak nie jeść go zbyt często, gdyż kwas szczawiowy w nadmiarze jest szkodliwy. Jednakże spożywany na surowo lub pieczony i spożywany w odpowiednich dawkach ma sporo właściwości prozdrowotnych.
Skorzonera w tunelu
Warzywo korzeniowe, które oprócz ciekawej nazwy – wężymord – zawiera spory zestaw witamin i jest znacznie odporna na zimno. Choć na pierwszy rzut nie wygląda zbyt atrakcyjnie, to już po pierwszym kęsie okazuje się, że bardzo smaczna.
Agrest w cieplarni
Małe drobne owoce zbierane z krzewów odeszły do lamusa. Trudno zgadnąć, co jest tego powodem, jednak warto na nowo znaleźć dla rośliny miejsce pod osłoną. Zielony jeszcze agrest jest kwaśny, ten już dojrzały i barwiący się na brązowo robi się coraz słodszy. Jest idealnym składnikiem przetworów, a zawarta w nim pektyna jest naturalnym zagęszczaczem. Wysokie stężenie luteiny pozytywnie wpływa na wzrok, a duża ilość magnezu i witamin z grupy B polepsza koncentrację, pamięć i koi nerwy.
Jarmuż w foliaku
Nie tak dawno nikt nie chciał jeść jarmużu, teraz dodawany jest prawie do każdej ekosałatki. Można go spotkać w mieszankach, jako element sklepowych warzywniaków, zdrowych koktajli, często mówi się o nim w mediach. Nie jest to“nowa” roślina, była uprawiana od średniowiecza, jednak na “chwilę” o niej zapomniano. Ma większą odpornść na zimno niż skorzonera, a w tunelu foliowym jest w stanie rozwijać się przez cały rok. W uprawie jedynym wymaganiem jest jej posadzenie i podlewanie raz na jakiś czas.
Czy warto założyć warzywnik?
Jak najbardziej! Mając stały dostęp do świeżych, smacznych i aromatycznych warzyw i owoców, domowa kuchnia zmieni się diametralnie. Nie będziemy również mieć obaw, czy jest to roślina pryskana, czy była konserwowana na czas transportu oraz – co najważniejsze – o ile zechcemy, będzie w pełni ekologiczna. Ruch na świeżym powietrzu poprawi nasze zdrowie, a obcowanie z naturą z całą pewnością ukoi nerwy. Tunel foliowy stanie się miejscem, z którego będziemy czerpać zioła, warzywa i owoce, więc zamiast wydawać pieniądze w sklepie, zostaną w naszym portfelu.
