Mikroliście to popularne młode rośliny jadalne, które na co dzień spotykamy w dojrzałych wersjach. Marchewka, mięta, rukola, rzodkiewka, sałata lodowa, oregano to zaledwie kilka gatunków, które można uprawiać jako mikroliście. Liczba roślin, które nadają się do spożycia w tej formie rośnie z roku na rok. Sam pomysł ścinania i zjadania roślin, gdy jeszcze dojrzewają, pojawił się w Stanach Zjednoczonych. W latach 80. w wykwintnych restauracjach dodawano je jako aromatyczny i smaczny dodatek do wielu potraw. Microgreens czyli mikro liście to idealny element dekoracji, ponieważ atrakcyjnie wyglądają na talerzu. To nie jedyne powody, dla których trend jedzenia mikroliści stale się rozwija. Wyniki badań dowiodły, że posiadają wiele właściwości zdrowotnych oraz o wiele wyższe stężenie witamin i mikroelementów niż dojrzałe rośliny. Dlatego też stały się częścią kategorii superfood oraz składnikiem zdrowego odżywiania.
Uprawa mikroliści jest równie łatwa co szybka. Dzięki osłonie można je hodować w ogródku, a w trakcie zimy na kuchennym oknie. Jeśli tunel foliowy będzie szczelny, przy zachowaniu odpowiednich warunków będziemy mogli otrzymywać plon przez cały rok. W ten sposób możliwe będzie cieszenie się smakiem świeżych mikro liści bez względu na porę roku. Wspomniane wyżej wartości odżywcze i zdrowotne, niepowtarzalny smak oraz aromat sprawiają, że w każdym namiocie ogrodniczym powinno być przygotowane stanowisko do upraw tego typu.
Spis treści
Mikro liście czy kiełki?
Mikroliście to z wielu powodów alternatywa wobec kiełków. Mają o wiele więcej wartości odżywczych i zdrowotnych niż siewki. W przeciwieństwie do kiełków uprawianych tylko przy użyciu wody, mikrogranulki wymagają wyłącznie gleby (i minimalnego podlewania). To z niej pobierają wszystkie składniki niezbędne do prawidłowego wzrostu, dlatego mają o wiele wyższą zawartość błonnika. Wyłącznie nadziemna część mikroliści jest jadalna, a nie jak w przypadku kiełków całe siewki.
Uprawa microgreens pod osłonami
Ze względu na drobne rozmiary nie potrzebują sporego podłoża, warstwa ziemi od 1,5 do 2 cm w zupełności wystarczy, dlatego na małej przestrzeni można wyhodować ich całkiem sporo. Ważna będzie szerokość i długość pojemnika, a nie głębokość, jak w przypadku innych upraw. Na samym dnie pojemnika lub doniczki powinien być otwór, przez który spływa nadmiar wody. Jeśli ziemia będzie zbyt wilgotna, może dojść do gnicia roślin.
Zwykły torf ogrodniczy równomiernie rozłożony po całym pojemniku będzie odpowiedni do upraw. Nim jednak przejdziemy do sadzenia, warto wcześniej wzbogacić go o składniki odżywcze. Doświadczeni ogrodnicy zamiast torfu używają mat uprawowych, wykonanych z włókna kokosowego lub przepuszczalnego materiału. Zaletą tej metody jest to, że cały proces wegetacyjny przeprowadzony jest w czystych warunkach (bez użycia gleby). Ze względu na to, iż technologia do upraw hydroponicznych jest coraz tańsza, częściej pojawia się w przydomowych uprawach, a nawet w domu.
Wysiew microgreens
Jeśli pojemnik jest już gotowy, a ziemia wzbogacona nawozem, możemy przejść do następnego etapu. Przed siewem nasiona moczymy w głębokim naczyniu, aby zakrywał je ponad 1 cm wody. Namoczenie nasion przyśpiesza kiełkowanie. W przypadku dużych roślin wydobycie ich z pojemnika nie sprawi problemu i łatwo będzie można je zasadzić. Trudność pojawia się dopiero wtedy, gdy nasiona są drobne. Będą lepić się do palców, a wprowadzenie do ziemi nie będzie już takie łatwe. Może w tym pomóc pikownik z pojemnikiem na nasiona.
Nasiona wysiewa się, uwzględniając między nimi odstęp nie mniejszy niż 2 mm, a w przypadku roślin bujnie kwitnących do 4 mm. Na końcu przykrywa się wprowadzone nasiona warstwą torfu i spryskuje wodą. Bardzo ważne, aby podczas podlewania woda miała postać mgiełki, ponieważ strumień cieczy mógłby wypłukać rośliny.
Dostęp do światła
Aby przyspieszyć kiełkowanie, pojemnik można przykryć nieprzepuszczającym światło materiałem lub nieprzezroczystą folią. Dzięki temu wewnątrz będzie utrzymywać się wilgoć, a zacienienie ponagla rośliny do wypuszczenia części nadziemnej. Kiedy tylko rośliny wzejdą, należy zdjąć osłonę i ustawić doniczki na słonecznym stanowisku. Większość mikroliści do poprawnego rozwoju potrzebuje 4 godzin dostępu do światła, jednak należy je chronić przed intensywnym i palącym słońcem. Istnieje praktyka (choć zdania są podzielone), że dobrym sposobem jest prowadzenie całej uprawy pod przykryciem. Dopiero dzień przed zbiorami wystawia się je na słońce.
Zbiory mikroliści
Kiedy rozwiną się pierwsze liście, ścina się je tuż przy ziemi. Dla sporej grupy roślin jest to zwykle od 10 do 14 dni. Ze ściętych bezpośrednio przy gruncie młodych roślin nic z nich już nie wyrośnie, zbiory są jednorazowe. Nową porcję można zasiać w tym samym pojemniku, pozostałości po poprzednim zbiorze posłużą jako naturalny nawóz zielony. Prędzej czy później zasobność gleby spadnie, wtedy należy dodać do niej nową warstwę nawozu lub wymienić podłoże. Jeśli pojawią się jakiekolwiek zmiany chorobowe lub rozwinie pleśń, należy wymienić glebę i wysterylizować pojemnik.
Czy to się opłaca?
Oczywiście, że tak. 50 g opakowanie mikroliści kosztuje od 5 do 16 zł (oczywiście wszystko zależy od uprawianego gatunku), natomiast sam koszt produkcji jest kilkakrotnie niższy. Nie tylko możemy zaoszczędzić na zdrowym pożywieniu, ale i mieć stały dostęp do świeżych oraz wartościowych roślin.
