Amarylis to zjawiskowo piękna roślina cebulkowata, pochodząca z terenów Afryki Południowej. Nazwa rośliny pochodzi z poezji Wergiliusza, który pisał o urodziwej pasterce, o tym właśnie imieniu. To prawda Amarylis jest tak efektowny, że może zachwycić każdego konesera piękna, jego dekoracyjne, ciemnozielone liście i długie sztywne łodygi, zwieńczone są trąbkowatymi, czerwonymi, różowymi lub białymi kwiatostanami. W Polsce amarylis jest domowym kwiatem doniczkowym, często mylonym ze zwartnicą (Hippeastrum), która co prawda należy do rodziny amarylkowatych obejmujących około 70 gatunków, jednak amarylisem niebędącą. Różnicę, możemy zauważyć po wielkości kwiatów, amarylis posiada mniejsze od zwartnicy, osiągają około ośmiu centymetrów (u zwartnicy od 10 cm do nawet 25 cm). Również okres wegetacyjny u obu roślin jest odmienny, zwartnica kwitnie od listopada do marca, natomiast amarylis wiosną i latem.
Spis treści
Jak rozmnożyć amarylis z nasion?
Amarylis najczęściej rozmnażany jest przez cebulki, które najlepiej zasadzić w maju, umieszczając po 2-3 sztuki w gliniasto- piaszczystym podłożu, tak, aby 1/3 główki wystawała nad powierzchnię podłoża. Jednak mając już kwitnące rośliny, szkoda byłoby nie wykorzystać ich nasion i nie spróbować uzyskania z nich nowych roślin. Wystarczy poznać trzy kroki, potrzebne, aby opanować cały proces rozmnażania amarylisu z nasion. Nie każdemu ogrodnikowi odpowiadać będzie jednak wysianie nasion amarylisu w warunkach domowych, ponieważ kiełkowanie może być zbyt wymagającym procesem, jak na ten model uprawy. Jest jednak doskonałe rozwiązanie, ponieważ możesz umieścić nasion w tunelu lub szklarni, gdzie bez żadnego problemu dostosujesz wszystkie czynniki mogące mieć wpływ na kiełkowanie i rozwój rośliny, tak, by stworzyć dla niej optymalne warunki środowiskowe.
Dowiedz się jak krok po kroku rozmnożyć amarylis poprzez wysiew nasion, bo chociaż uprawę tej wspaniałej rośliny, najczęściej rozpoczyna się od zasadzenia cebulek, to zawsze w późniejszym czasie, istnieje możliwość zebrania nasion, kiedy zacznie ona przekwitać.
Krok # 1. Zbiór i przygotowanie nasion
Pierwszym krokiem, który musisz poznać, aby z sukcesem uprawiać amarylis z nasion, jest zebranie ich z rośliny matecznej. Kiedy nieuchronnie zbliża się okres przekwitania rośliny, obserwuj uważnie, proces zawiązywania się torebek nasiennych, tak, by nie przegapić momentu, aż samoistnie wysypią się z nich nasiona. Najlepszym momentem na zbiór torebek, jest moment, kiedy zaczną one zmieniać barwę na żółtą, wyprzedzając moment rozpoczęcia procesu otwierania.
Być może trzeba będzie ręcznie wyłuskiwać nasiona z torebek nasiennych, zanim jednak to zrobisz, spróbuj pomóc im w otwarciu, umieszczając je w papierowej torebce i mocno nią potrząsając. Kiedy nasiona się wysypią, usuń wszystkie resztki organiczne i uszkodzone nasiona, szczególnie zwróć uwagę na te, które zmieniły kolor lub zapleśniały, aby uniemożliwić rozprzestrzenianie się zmian chorobowych na zdrowe nasiona.
Jeśli chcesz mieć pewność, że nasiona amarylisu wykiełkują, najlepiej zasiać je od razu po ich zebraniu. Najlepiej przed wysianiem, namoczyć je na noc w wodzie, dlatego, że przyspieszy to proces kiełkowania, a także będzie świetnym testem, na to, które z nich nadają się do użytku. Nasiona, które są uszkodzone i nie ma szans, aby się przyjęły, będą unosić się na powierzchni wody. Zdrowe nasiona, które opadły na dno, wysusz i natychmiast zasiej.
Krok # 2. Siew i pielęgnacja nasion
Decydując się na uprawę nasion w tunelu lub szklarni, użyj do ich wysiania rozsadników, natomiast w warunkach domowych, najlepiej sprawdzą się pojedyncze doniczki. Napełnij pojemniki podłożem złożonym z piasku i torfu, umieszczając w każdej komorze jedno nasiono.
Nasiona wysiewaj na głębokości około 0,5 cm, pod powierzchnią podłoża. Pamiętaj o utrzymywaniu stałego poziomu wilgotności gleby, jednak uważaj, aby jej nie przelać, ponieważ może doprowadzić to do gnicia. Pojemniki z nasionami umieść w ciepłym, jasnym miejscu, najlepiej w świetle rozproszonym, unikając stanowisk narażonych na ostre, bezpośrednie promieniowanie UV. Najlepszą temperaturą do wschodów będzie około 20 stopni C. Dodatkowym atutem, który może znacznie ułatwić prawidłowe i szybkie kiełkowanie, będzie wykorzystanie maty grzewczej, na której stawia się doniczki.
Krok # 3. Kiełkowanie i pielęgnacja sadzonek
Jeśli zapewnimy nasionom odpowiednie warunki, to po mniej więcej dwóch tygodniach od wysiewu, powinny wykiełkować. Przez kolejne cztery tygodnie utrzymuj w pomieszczeniu temperaturę około 20 stopni C, zwiększając jednak ekspozycję sadzonek na światło, aby przyspieszyć ich wzrost. Korzystanie z uprawy w tunelu lub szklarni, daje większą pewność powodzenia całego procesu, ponieważ do wykiełkowania i prawidłowego rozwoju sadzonek, potrzebne są stabilne warunki środowiskowe, dostosowane do wymagań rośliny. Takie czynniki, jak wahania temperatur, znacznie utrudniają wschody nasion, pamiętajmy więc, że uprawa pod osłonami, daje taką możliwość sterowania klimatem, aby jak najlepiej wspierać kiełkowanie i dalszy rozwój.
Gdy zauważysz pierwsze prawdziwe liście, możesz raz na dwa tygodnie zasilać sadzonki rozrzedzonym nawozem wieloskładnikowym, przeznaczonym dla roślin kwitnących. W Polsce, z uwagi na egzotyczne pochodzenie rośliny i jej wysokie wymagania termiczne, amarylis uprawiany jest wyłącznie na domowych parapetach. Jednak w cieplejszym klimacie, po pięciu miesiącach od wysiewu, można zacząć hartować sadzonki, na dwa tygodnie przed przesadzeniem ich na zewnątrz i z powodzeniem uprawiać w ogródku, na balkonach lub tarasach.
Jak pielęgnować amarylis?
Stanowisko
Amarylis kwitnie wyłącznie w sprzyjających warunkach, optymalną temperaturą jest wtedy dla niego około 18 stopni C, a najlepszym stanowiskiem jasny, dobrze nasłoneczniony parapet. Odpowiednia ilość światła, potrzebna jest roślinie do szybkiego wzrostu, a jego niedobór objawia się zaburzeniem kwitnienia oraz wiotczeniem liści. Pamiętaj jednak, aby nie przesadzić w drugą stronę i unikać, narażania rośliny na ostre bezpośrednie promienie słoneczne, ponieważ jest to przyczyna poparzeń i skrócenia okresu kwitnienia.
Kiedy roślina przekwitnie, przenieś ją do jasnego i chłodniejszego pomieszczenia, żeby mogła przygotować się do przejścia w stan spoczynku.
Podlewanie
W czasie kiełkowania, wzrostu i kwitnienia rośliny, należy pamiętać o jej regularnym podlewaniu, ponieważ musi ona mieć stale wilgotne podłoże. Kiedy amarylis zacznie przekwitać, pamiętaj, że musisz ograniczyć podlewanie, przesuszając cebulkę, żeby bez problemu przeszła w stan spoczynku. Następnie, kiedy roślina wykazuje oznaki uśpienia, zaprzestań całkowicie nawadniania i nawożenia.
Nawożenie
Amarylis w trakcie trwania sezonu wegetacyjnego potrzebuje regularnego nawożenia płynnym nawozem wieloskładnikowym dla roślin kwitnących. Korzystne jest także, zasilanie rośliny w czasie, kiedy zakończy kwitnienie, ale nie nie jest jeszcze w stanie spoczynku.
Jak zachęcić Amarylis do ponownego rozkwitu?
Jeśli nie zamierzasz zbierać nasion, możesz ściąć łodygi kwiatowe, kiedy amarylis przestanie kwitnąć. W ten sposób roślina zachowa energię, którą zużywa na wytwarzanie nasion i jest większa szansa, że ponownie rozkwitnie.
Późnym latem lub wczesną jesienią, kiedy amarylis przekwitnie, musisz zainicjować proces wprowadzania cebulek amarylisu w stan uśpienia, ponieważ jest to konieczne, żeby roślina ponownie zakwitła. Ograniczaj podlewanie i nawożenie, a później zupełnie ich zaprzestań, umieść rośliny w suchym i chłodnym miejscu. Utrzymuj takie warunki przez okres około ośmiu tygodni, po upłynięciu których powinieneś zobaczyć nowe, pierwsze odrosty.
Wniosek
Amarylis to wyjątkowo piękna roślina, której uprawę najczęściej rozpoczyna się od cebulek. Mamy jednak nadzieję, że po lekturze tego artykułu zachęciliśmy Was do spróbowania innej metody, mianowicie rozmnożenia amarylisu poprzez wysiew nasion. Idealnym miejscem do zapewnienia optymalnych warunków środowiskowych jest tunel foliowy lub szklarnia, gdzie możesz sterować mikroklimatem wewnątrz konstrukcji i w pełni kontrolować wszystkie czynniki potrzebne roślinom do rozwoju. Jeśli zapewnisz stabilne i dopasowane do wymagań, warunki do wykiełkowania nasion i wzrostu sadzonek, oraz zapewnisz im właściwą pielęgnację, to nie powinieneś napotkać żadnych trudności i w łatwy sposób uzyskać większą ilość tej pięknej, południowoafrykańskiej piękności!