Ziołowe ogródki w tunelach ogrodniczych wracają do łask. Od wieków człowiek używała ziół nie tylko jako przypraw, lecz także jako leków na choroby, które mu towarzyszyły. Zioła stosowane w medycynie, wzmacniające pracę organizmu, są pod wieloma względami niezastąpione. W kosmetyce doceniane są dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, w leczeniu chorób skóry – wspierają regenerację oraz pomagają w walce z wysypkami, wzmacniają paznokcie oraz włosy. Niemające sobie równych w gastronomii, swój niesamowicie intensywny aromat zawdzięczają świeżości. Choć w sklepach można kupić setki hermetycznie zamkniętych torebek z ziołami, sporo tracą ze swych właściwości leczniczych, kosmetycznych i smakowych. Dopiero świeżo zerwane, wyhodowane w ogródku lub tunelu ogrodniczym pokażą swój pełny potencjał.
Uprawiać zioła pod tunelu jest bardzo łatwa – w codziennej pielęgnacji nie ma zbyt wiele pracy poza usuwaniem chwastów i nawadnianiem. W namiocie ogrodniczym możemy je sadzić na drobnym skrawku żyznej ziemi, a i tak otrzymamy wystarczającą ilość ziół dla całą rodziny na długi czas.
Spis treści
Gleba i stanowisko na zioła w tunelu ogrodniczym
Zioła sadzimy blisko domu, najlepiej przy wejściu do kuchni, aby ciągle były łatwo dostępne. Jako że nieprzerwanie będziemy je wykorzystywać, namiot foliowystawiamy w nasłonecznionym miejscu, lecz nie na samym końcu działki. Choć wiele ziół nie ma zbyt wygórowanych wymagań wobec ziemi, najbujniejsze oraz najbardziej obfite rosną w glebie z dużą zawartością próchnicy i strukturze gruzełkowatej. Glebę przed nasadzeniem przekopujemy, spulchniamy i usuwamy z niej wszelkie nieczystości, takie jak chwasty oraz inne rośliny, które przeszkadzałyby w wegetacji ziół. Każdy ogródek to walka ze szkodnikami – w tym przypadku możemy wesprzeć się aksamitkami. Sadząc je wokoło rabaty, odstraszymy gryzonie, nicenie i larwy motyli.
Jakie zioła w namiocie ogrodniczym ?
Istnieje wiele możliwości wyboru metod uprawy w tunelu foliowym: zioła do foliaka możemy wprowadzić, sadząc nasiona, z rozsady lub kupując je w doniczkach. Dla osób rozpoczynających hodowlę, dobrym wyborem będzie zakupienie ziół w doniczkach. Wtedy gotowe już rośliny można zbierać oraz bezpośrednio wstawić do ziemi, aby dalej dojrzewały. Rozsady możemy zrobić samodzielnie lub zakupić już gotowe. Bez względu na sposób, w cieplarni możemy uprawiać zioła jednoroczne oraz wieloletnie.
Zioła jednoroczne:
- Bazylia pospolita – owalne oraz ząbkowane liście zbiera się latem, aby je zamrozić lub wysuszyć; idealnie sprawdzają się w kuchni. W marcu lub kwietniu sadzimy ją w ciepłym tunelu foliowym, a w połowie maja wysadzamy. Preferuje glebę pulchną oraz zasobną w składniki odżywcze.
- Cząber ogrodowy – wprowadzamy do tunelu od kwietnia do maja, zaś w czerwcu zbieramy roślinę na susz. Ma pieprzowy posmak i idealnie sprawdza się w potrawach z fasolą, grochem i z tłustymi mięsami. Wspiera działanie układu pokarmowego, pobudzając apetyt, łagodząc niestrawności i kłopotliwe wzdęcia.
- Kolendra siewna – siejemy na wiosnę przez wzgląd na jej wolny wzrost, zbiory zaś będą możliwe dopiero pod koniec lata. Tunel ogrodniczy znacznie przyśpiesza czas wegetacji rośliny, która preferuje miejsca ciepłe, nasłonecznione oraz ziemię z zawartością wapnia. Młode liście zrywamy, mrozimy lub stosujemy świeże: do ciast, wypieków i kiełbas.
- Koper ogrodowy – w cieplarni ogrodniczej sadzimy go w nasłonecznionym miejscu bezpośrednio do gruntu. Koper możemy dosiewać na bieżąco w ciągu lata, a szybki wzrost pozwala na zbiory kilka razy w ciągu sezonu. Zebrane liście mrozimy lub stosujemy świeże do ogórków, ziemniaków i dań rybnych.
Zioła wieloletnie:
- Estragon – wysiewamy w marcu do pojemników, a w maju wprowadzamy do cieplarni ogrodniczej. Estragon możemy zbierać przez cały sezon, o ile będzie odpowiednio przycinany. Liście mrozimy lub stosujemy świeże do kwaszenia ogórków i marynat, idealnie pasuje do dań z jaj oraz rybnych.
- Dziurawiec zwyczajny – możemy go wysiać na wiosnę do gorszej jakościowo ziemi, gdyż ma niskie wymagania glebowe. Kwitnące wierzchołki zbieramy latem, używając do zwalczania chorób wątrobowych oraz jako okłady na rany, w celu przyśpieszenie regeneracji.
- Lubczyk ogrodowy – wysiewamy w sierpniu, zaś wiosną lub jesienią rozmnażamy przez podział. Głębokie liście zbieramy w następnym sezonie na wiosnę, używając do zup, bulionów i mięsiw.
- Melisa lekarska – wysiewamy ją w marcu lub kwietniu do pojemników, zaś w maju wprowadzamy do szklarni foliowej. Ząbkowane liście zbieramy przed kwitnieniem, stosując je do potraw oraz herbat, które koją nerwy i odświeżają.
Argument przemawiającym za hodowlą ziół w tunelu ogrodniczym jest to, iż własnoręcznie wyhodowane zioła przewyższają te, które dostępne są w sklepach. Różnorodność ziół sprawia, że opisanie ich wszystkich byłoby niemożliwe, podobnie jak i wymienienie każdego zastosowania oraz pozytywnych efektów, które niesie ich użytkowanie. Wybierając zioła dla własnego użytku, warto kierować się indywidualnymi potrzebami, kupić wysokogatunkowe nasiona i zaznajomić się z ich działaniem.
Sadzenie ziół w tunelu foliowym ogrodniczym
Zioła sadzimy w rzędach, grupując je według rodzaju, co znacznie ułatwia późniejszą pielęgnację i pozwala na odpowiednie odżywianie roślin nawozem. Te, które się rozrastają, sadzimy w odstępach, tak aby nie przysłaniały sobie słońca. Zioła jednoroczne i wieloletnie sadzimy w różnych stanowiskach, aby te szybko rosnące nie spowalniały wzrostu wolniej wegetujących.
Uprawa ziół w domu: podlewanie
Jak już wspominaliśmy powyżej, zioła nie wymagają zbyt wiele pielęgnacji, zaś plon możemy zbierać przez cały sezon. Nawadnianie jest najistotniejsze w początkowej fazie wzrostu, tuż przed wprowadzeniem rozsady do namiotu ogrodniczego lub wschodu siewek. Zakorzeniające się zioła podlewamy słabym strumieniem letniej wody, tak aby ich nie uszkodzić i nie wypłukać z gleby.
Częstotliwość podlewania zależy od ziemi: gdy lekko przyschnie, zraszamy podłoże, unikając całkowitego wysuszenia, gdyż brak wody znacznie obniża plon, a w późniejszym etapie może doprowadzić do chorób lub rozwijania się szkodników.
Nawożenie ziół w tunelu foliowym
Wzrastające rośliny zużywają składniki pokarmowe oraz mikroelementy, a woda również wymywa potrzebne roślinom elementy. Uzupełniamy je zatem nawozami organicznymi – możemy sporządzić je sami (wyciąg z pokrzyw) lub kupić w sklepach ogrodniczych. Znaczna część ziół nie potrzebuje żadnego nawożenia, a jedynie nawadniania, gdy tego potrzebują.
Pielęgnacja ziół w cieplarni ogrodniczej
Usuwamy słabe pędy i żółknące liście, aby uniknąć porażanie przez choroby, grzyby i pleśnie. Na bieżąco obserwujemy uprawy: dostrzegając szkodniki natychmiast usuwamy je z roślin ręcznie lub stosując naturalne środki. Rośliny, których nie da się już uratować, usuwamy poza tunel ogrodniczy, aby pozostałe nie miały kontaktu z roślinami zarażonymi patogenami lub agrofagami.
Zioła po sezonie w tunelu foliowym
Wraz z zakończeniem sezonu usuwamy wszystkie rośliny jednoroczne, odświeżając i nawożąc ziemię. Wzbogacamy ją o składniki odżywcze i pozbywamy się wszelkich zanieczyszczeń organicznych. Rośliny wieloletnie natomiast przechowujemy w ciepłym miejscu, jak najdalej od miejsc narażonych na niskie temperatury, po czym w następnym sezonie ponownie wprowadzamy je do tunelu foliowego.
